Skip to content
  • Magazyn
    • Wstępniaki
    • Numery
    • Stare Numery
    • inne Numery
  • Nasz kanał YouTube
    • Kanał YouTube
    • Kanał SoundCloud
  • O nas
    • O nas
    • Kontakt
  • Działy
    • Pamięci poległym
    • Miejsce na Ziemi
    • Proza
    • Reportaż
    • Muzyka
    • Książkowe Nowinki
    • Film
    • Zin Power
    • Nauka
  • Tematy
    • Ukraina
    • Lem
    • Bareja
    • Dukaj
    • Conrad
    • Mickiewicz
  • Autorzy
    • Ochudzki Ryszard
    • Forlong Gruby
    • Trzydzieste Plenum
    • Little Dark Cloud
    • Manitou

Arrakis Bareja Conrad Cybulski Diuna Dukaj Francja Godard Gołas Huberath Kanon Lektur Kloss lektury Lem Linda Lynch Masterton Mickiewicz Niemcy Nowak Orbitowski Parowski pawlik Pilipiuk Polska Protasiuk Robert Gamble Romantyzm Rosja Seriale SF Simmons Strugaccy Stuhr Szyda Tolkien Twardoch Twin Peaks Tym Ukraina Vonnegut Wiara Wojna Ziemkiewicz Żuławski

  • Audiobook
  • Dział Młodzieżowy
  • Fantastyka
  • Fantastyka i życie
  • Film
  • Komiks
  • Książki
  • Książkowe Nowinki
  • Magazyn
  • Miejsce na Ziemi
  • Muzyka
  • Nauka
  • Niefantastyka
  • Pamięci poległym
  • Piernikiem i Wiatrakiem
  • Poezja
  • Proza
  • Reportaż
  • Rozmówki kontrolowane
  • Uncategorized
  • Wywiad
  • Zin Power

Najbardziej lubiane posty

  • inne Planety magazyn - nr 21 - Dukaj i Lute
  • Broni się jeszcze z wież...
  • Clannad w Warszawie
  • Dukaj Top 5
  • Jęk
  • Nerwowe szukanie Wielkiej Sprawy. Fantastyka religijna po przejściach
  • Siedem wojen Dukaja
  • Szymborska po odmrożeniu
  • Ukraina Fantastyczna cz. 1 - Opowieści o Ludziach
  • Żegnaj Windom Earle

Statystyki

  • 16
  • 500
  • 23
  • 9 008
  • 63 478
  • 7 439
  • 167
  • 16
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
inne Planety
  • Magazyn
    • Wstępniaki
    • Numery
    • Stare Numery
    • inne Numery
  • Nasz kanał YouTube
    • Kanał YouTube
    • Kanał SoundCloud
  • O nas
    • O nas
    • Kontakt
  • Działy
    • Pamięci poległym
    • Miejsce na Ziemi
    • Proza
    • Reportaż
    • Muzyka
    • Książkowe Nowinki
    • Film
    • Zin Power
    • Nauka
  • Tematy
    • Ukraina
    • Lem
    • Bareja
    • Dukaj
    • Conrad
    • Mickiewicz
  • Autorzy
    • Ochudzki Ryszard
    • Forlong Gruby
    • Trzydzieste Plenum
    • Little Dark Cloud
    • Manitou
Jan Nowicki
Pamięci poległym
Film

Jan Nowicki, człowiek skądś indziej

Manitou - 7 grudnia, 2022

Zmarły dziś Jan Nowicki to aktor który w nawet w filmie realistycznym był nierealistyczny. Jego spojrzenie i głos (a nawet taki detal jak zęby) sprawiały wrażenie zaświatowe. To był człowiek z jakiejś innej ziemi (żeby nie nadużywać sformułowania “z innej planety”). Wyglądał jakby go ktoś wyciął z zagranicznego magazynu i wkleił w naszą szarą polską scenografię. Biło z niego egzystencjalne coś. Ociekał daimonionami. Samo to sytuuje go gdzieś w obszarze fantastyki.

Ale wspomnijmy o jego niebanalnych występach w kinie fantastycznym.

* * *

Trzecia część nocy – Andrzeja Żuławskiego – niesamowity film który wywrócił stolik kina wojennego. Można się dziś zżymać na latającą kamerę, ale to było obrzydliwe i piękne, antymitologiczne i pociągające. Dodać trzeba że Pan Andrzej potrafił w wielkim stylu i z wielkim szacunkiem “orać” polską mitologię państwa podziemnego. Robi to poprzez piękną poetycką historię, pokazanie szlachetnych ludzi, a nie przez współczesną dekonstrukcję, wyśmiewanie, obrzydzanie.

Jan Nowicki zagrał w tym filmie postać której praktycznie nie ma. Pojawia się o ile mnie pamięć nie myli – przez kilka sekund. Ale wokół tej postaci praktycznie wszystko się kręci.

Jedyne co mnie boli to fakt, że Pan Jan szczyt popularności przeżywał w czasie kiedy operatorzy uwielbiali szerokie obiektywy i zbliżenia twarzy. A twarz Pana Jana, a w szczególności jego obfita górna szczęka, mocno traci i deformuje się w zbliżeniach. W trzech na pięć poniższych filmów jest to dla mnie istotny estetyczny mankament.

* * *

Sanatorium pod Klepsydrą – Jerzego Has – tutaj Pan Jan wziął na siebie cały ciężar eksplodującej Hasowskiej wyobraźni – wędrówki przez fantastyczne światy. Jak polska Alicja w krainie czarów przebiegał ze scenerii w scenerię. Dzielnie wczołguje się pod łóżko żeby za chwilę wyjść na żydowskim bazarze, a potem podbijać afrykańskie plemiona. Zakłada kask, strzela, wkłada sobie do oczu piłeczki pingpongowe.

* * *

Golem – Piotra Szulkina – Pan Jan zagrał w scenie nakręconej na jedynych Polsce ruchomych schodach (jakoś nie kojarzę zbyt wiele kręconych tam ujęć w polskim kinie). Kogo zagrał? “Człowieka który chce założyć kapelusz” (kask ormowca). “Przodownika snów“.

Moim zdaniem to Szulkinowska wersja Szalonego Kapelusznika.

* * *

O-bi, O-ba Koniec cywilizacji – Piotra Szulkina – bardzo dobry epizod inżyniera znającego konstrukcję kopuły świata. Świetnie partneruje Stuhrowi. W tym samym czasie powstały w Polsce dwie “Seksmisje”. Jedna na śmiesznie. Druga na poważnie. Obydwie kręcone w podobnych sceneriach. Podobne fabuły. No i Pan Stuhr. Film Szulkina to naprawdę świetna robota operatorska, scenograficzna. Artystycznie robi silne wrażenie. Szkoda że się o nim zapomina.

Jan Nowicki pasował doskonale do tych niebieskich poświat.

* * *

Lawa – Tadeusza Konwickiego – Konwicki wyciągnął z aktora pierwiastek demoniczny. Zagrał Belzebuba i choć lata był już znaczne – jego wymachiwanie szablą było równie przerażające jak spojrzenie jednym okiem połowy twarzy Holoubka. Sam Holoubek (ponoć przyjechał, wyrecytował raz i ekipa bała się mu zasugerować dubla, mimo że pozmieniał tekst) to chyba chcieli z niego zrobić znikającego kota z Alicji w krainie czarów (i po raz trzeci ten Carroll).

Gromkie “Ha!” Belzebuba Pana Jana to jeden z bardziej zapadających momentów tej ekranizacji.

Panu Jankowi zabrakło czegoś puplarnego. Mógł zagrać jakiegoś szwarccharaktera w jakimś Indianie Jones, albo w jakiegoś klona Bohuna (gdyby Hoffmanowi pozwolono zacząć Trylogię od początku a nie od końca), golarza Filipa, zagubionego wiedźmina. Ostatecznie dostał swoją popularną kreację i został “Wielkim Szu” i potem zdarzało mu się to powielać w filmach typu Sztos. Dobre i to, ale nie jest to już bajka fantastyczna.

Filmy, w których wystąpił, to były kreacje kina fantastycznego w konwencji zakończenia Odysei Kosmicznej 2001 (ze statku kosmicznego do pokoju w stylu Ludwika XVI). W konwencji metafizycznej. W konwencji onirycznej. I jaki tam sobie dodamy epitet. Takie jakie było polskie kino wyobraźni. W Polsce niespecjalnie kręciliśmy Space Operę (na szczęście) albo Fantasy, albo Kino nowej przygody (lepiej zapomnieć wszelkie nieudane próby). Ale fantastykę symbolizmu. Fantastykę metafizyczną. Owszem.

Choć mieliśmy Lema, z którym nie radzą sobie nawet Amerykanie, to jednak polska fantastyka filmowa to był właśnie duety Żuławski-Żuławski, Mickiewicz-Konwicki, Szulkin-Stuhr, Szulkin-Walczewski, Schulz-Has.

I Pan Jan wziął w tym udział.

Dziękujemy Panie Janie.

Manitou

Zapisz się, jeżeli chcesz dostawać informacje o nowych wpisach.

Nie lubię poniedziałków Czesław Lasota
Pamięci poległym – najważniejsza rola Czesława Lasoty
Żyd, różdżkarz, szofer, karczmarz, prezes ORAZ NAJWAŻNIEJSZA ROLA
[…]
+1
0
Tags: Has, Konwicki, Nowicki, Szulkin, Żuławski
4 1 vote
Article Rating
Subscribe
Login
Powiadom o
guest
Gdybyś chciał otrzymywać powiadomienia o odpowiedziach
guest
Gdybyś chciał otrzymywać powiadomienia o odpowiedziach
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

Arrakis Bareja Conrad Cybulski Diuna Dukaj Francja Godard Gołas Huberath Kanon Lektur Kloss lektury Lem Linda Lynch Masterton Mickiewicz Niemcy Nowak Orbitowski Parowski pawlik Pilipiuk Polska Protasiuk Robert Gamble Romantyzm Rosja Seriale SF Simmons Strugaccy Stuhr Szyda Tolkien Twardoch Twin Peaks Tym Ukraina Vonnegut Wiara Wojna Ziemkiewicz Żuławski

Nasz kanał Youtube

Copyright inne Planety 2023 | Theme by ThemeinProgress | Proudly powered by WordPress

Uwaga !!! Używamy humoru i ciasteczek.OKPolityka humoru i ciasteczek.
wpDiscuz