Skip to content
  • Magazyn
    • Wstępniaki
    • Numery
    • Stare Numery
    • inne Numery
  • Nasz kanał YouTube
    • Kanał YouTube
    • Kanał SoundCloud
  • O nas
    • O nas
    • Kontakt
  • Działy
    • Pamięci poległym
    • Miejsce na Ziemi
    • Proza
    • Reportaż
    • Muzyka
    • Książkowe Nowinki
    • Film
    • Zin Power
    • Nauka
  • Tematy
    • Ukraina
    • Lem
    • Bareja
    • Dukaj
    • Conrad
    • Mickiewicz
  • Autorzy
    • Ochudzki Ryszard
    • Forlong Gruby
    • Trzydzieste Plenum
    • Little Dark Cloud
    • Manitou

Arrakis Bareja Conrad Cybulski Diuna Dukaj Francja Godard Gołas Huberath Kanon Lektur Kloss lektury Lem Linda Lynch Masterton Mickiewicz Niemcy Nowak Orbitowski Parowski pawlik Pilipiuk Polska Protasiuk Robert Gamble Romantyzm Rosja Seriale SF Simmons Strugaccy Stuhr Szyda Tolkien Twardoch Twin Peaks Tym Ukraina Vonnegut Wiara Wojna Ziemkiewicz Żuławski

  • Audiobook
  • Dział Młodzieżowy
  • Fantastyka
  • Fantastyka i życie
  • Film
  • Komiks
  • Książki
  • Książkowe Nowinki
  • Magazyn
  • Miejsce na Ziemi
  • Muzyka
  • Nauka
  • Niefantastyka
  • Pamięci poległym
  • Piernikiem i Wiatrakiem
  • Poezja
  • Proza
  • Reportaż
  • Rozmówki kontrolowane
  • Uncategorized
  • Wywiad
  • Zin Power

Najbardziej lubiane posty

  • inne Planety magazyn - nr 21 - Dukaj i Lute
  • Broni się jeszcze z wież...
  • Clannad w Warszawie
  • Dukaj Top 5
  • Jęk
  • Nerwowe szukanie Wielkiej Sprawy. Fantastyka religijna po przejściach
  • Siedem wojen Dukaja
  • Szymborska po odmrożeniu
  • Ukraina Fantastyczna cz. 1 - Opowieści o Ludziach
  • Żegnaj Windom Earle

Statystyki

  • 18
  • 158
  • 17
  • 8 926
  • 63 550
  • 7 458
  • 167
  • 16
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
inne Planety
  • Magazyn
    • Wstępniaki
    • Numery
    • Stare Numery
    • inne Numery
  • Nasz kanał YouTube
    • Kanał YouTube
    • Kanał SoundCloud
  • O nas
    • O nas
    • Kontakt
  • Działy
    • Pamięci poległym
    • Miejsce na Ziemi
    • Proza
    • Reportaż
    • Muzyka
    • Książkowe Nowinki
    • Film
    • Zin Power
    • Nauka
  • Tematy
    • Ukraina
    • Lem
    • Bareja
    • Dukaj
    • Conrad
    • Mickiewicz
  • Autorzy
    • Ochudzki Ryszard
    • Forlong Gruby
    • Trzydzieste Plenum
    • Little Dark Cloud
    • Manitou
Poezja

Kasprowicz nowocześnie

Manitou - 1 maja, 1997

Pieśń o Ojczyźnie Demokracji

Nie po raz pierwszy staramy się na łamach naszego periodyku – ocalić od zapomnienia (przekreślenia, potępienia, spalenia) największe dzieła literatury. Stare sparciałe liny przewlekamy nićmi nowych idei. Obok pordzewiałych gwoździ wkręcamy połyskujące blaskiem współczesności wkręty. Zmurszałe czarno-białe, szaro-bure płótna pokrywamy feerią młodzieżowych barw.

Czas na dorobek niezrównanego Jana Kasprowicza.

Jego wiersz Rzadko na moich wargach, jakże często był wykorzystywany do ucinania każdej podnoszącej się głowy patriotyzmu. Każda odrastająca głowa hydry uczuć miłości do ojczystej wspólnoty miała szansę na oberwanie od tego (w zamyśle zwalczającego hipokryzję) wiersza.

Wiersz ładnie godzi w tych do używają słowa Ojczyzna. Gdyż jak wiadomo słowo to zostało wymyślone po to żeby go nie używać. Trzeba tylko zręcznie pomijać mniej pozytywne, mogące wzbudzić niepokój frazy:

Jakiś złośliwy złoczyńca, Pszeniczne podpala stogi

Jaki złoczyńca? Już nie ma złoczyńców.

Jakaś mordercza zaraza z głodem zawiera przymierze

Dajcie spokój z tymi zarazami stare dzieje (sprawdzić czy nie 2020/21/22)

Jakaś olbrzymia rzeka wezbrała krwią i rozlewa”

No już starczy tych rzek krwi. Wiseł, Oder. Pomruków, zaraz i złoczyńców.

* * *

Nie mniej jakby nie patrzeć wymowa wiersza już zwietrzała. Można rzec spełnił on swoją rolę, bo faktycznie rzadko już na czyichkolwiek wargach gości słowo Ojczyzna. Jest ono faktycznie niedopowiedziane.

No ale przyznajmy że są inne idee które należy uleczyć w ten sposób. Tym czym kiedyś była Ojczyzna, powoli staje się Demokracja. Demokracja to coś wspólnego z Republiką (fani Gwiezdnych Wojen wiedzą co to to Republika), czyli z Res Publicą, czyli z Rzeczą pospolitą. To ostatnie słowo Rzeczpospolita – to już trochę nie brzmi za dobrze. Takie jest zaściankowe. Ale Demokracja – to jeszcze nie brzmi zaściankowo, więc możemy zatroszczyć się o nie.

Anakina też brał nerw jak jego przyjaciel za dużo gadał o Demokracji.

Tak go wziął nerw gdy po raz kolejny na wargach Obi Wana zakościła demokracja, że aż pomieszało mu się w głowie i stanął po stronie Imperium a przeciwko Republice. Czyli sytuacja, jaką mamy obecnie. Imperium rządzone przez wykształcone elity próbuje przejąć władzę od republik rządzonych przez niewykształcony lud.

A poza tym przyznajmy szczerze, że widzimy jak na własnych oczach, jak do jej kolan cisną się najpospolitsi szuje, jak kupczykowie gromadzą się i licytują kto ją najgłośniej wypowie, jak głuszą sumienia Orkiestrą Świąteczną.

Kasprowicz oprócz tego że pisał fajne wiesze, kochał Ojczyznę – to również kochał fantastykę – tutaj w osobie Jerzego Żuławskiego.

Tak więc Janie Kasprowiczu! Misja nie spełniona. Trzeba bronić świata. Tylko odrobinę trzeba poprawić i unowocześnić tekst. Wyretuszować, jak twórczość Hugha Loftinga, Marka Twaina, Karola Maya. Odrąbać niepotrzebne członki, jak na antycznych rzeźbach. Ale o to przecież chodzi żeby literatura nowym humanistycznym blaskiem przemawiała do człowieka, jak odmalowana na nowo pogańska świątynia.

A więc…

* * *

Rzadko na moich wargach –
Niech dziś potwierdzi ma Gracja
Jawi się troską zroszony,
Najdroższy zwrot: Demokracja.

Widziałem, jak się na rynkach
Gromadzą kupczykowie,
Licytujący się wzajem,
Kto Ją najgłośniej wypowie.

Widziałem, jak między ludźmi
Ten się urządza najtaniej,
Jak poklask zdobywa i rentę,
Kto krzyczy, iż żyje dla Niej.

Widziałem, jak do Jej kolan –
Wstręt dotąd serce me czuje –
Z pokłonem się cisną i radą
Najpospolitsi szuje. 

Widziałem rozliczne tłumy
Z pustą, leniwą duszą,
Jak dźwiękiem Orkiestry Świątecznej
Wielkiej sumienia głuszą.

Sztandary i proporczyki,
Przemowy i procesyje,
Oto jest treść Majestatu,
Który w niewielu żyje. 

Więc się nie dziwcie – ktoś może
Choć milczkiem przyzna mi rację
Że na mych wargach tak rzadko
Ona jest –  Demokracja.

Lecz brat mój najbliższy i siostra,
W tak czarnych żałobach ninie,
Ci wiedzą, że chowam tę świętość
W najgłębszej serca głębinie.

Ta siostra najbliższa i brat ten,
Wybrani spomiędzy rzeszy,
Ci znają drogi, którymi
Moja Wybrana spieszy.

Krwawnikiem zarosłe ich brzegi,
Łopianem i podbiałami:
Spieszę z Nią razem, topole
Ślą swe westchnienia za nami.

Przystajem na cichych mogiłach,
Słuchamy, azali z ich wnętrza
Jakiś się głos nie odezwie,
Jakaś nadzieja najświętsza.

Zboża się złocą dojrzałe,
A tam już widzimy żniwiarzy,
Ta dłoń swą na czoło mi kładzie
I razem o sprzętach marzy.

A potem, podniósłszy głowę,
Do dalszej wstając podróży,
Woła: “Miej radość w duszy,
Bo tylko radość nie nuży.

Podporą ci będzie i brzaskiem
Ta ludu władza, tak chwacka,
Nią-ci ja jestem, na zawsze
Kochana twa – Demokracja”.

Jakiś złośliwy złoczyńca
Pszeniczne podpala stogi,
U bram się wije niebieskich
W rozpaczy człowiek ubogi.

Jakaś mordercza zaraza
Z głodem zawiera przymierze,
Na przepełnionych cmentarzach
Krzyże się wznoszą świeże.

Jakoweś głuche tętenty
Wskroś przeszywają powietrze,
Kłębią się gęste chmurzyska,
Czyjaż to ręka je zetrze?

Jakaś olbrzymia rzeka
Wezbrała krwią i rozlewa
W krąg purpurowe swe nurty,
Zabiera domy i drzewa.

Jakoweś idą pomruki –
Drży nie poznana puszcza,
Dęby się groźnie ozwały,
Cóż to za moc je poduszcza?

A nad tą dolą – niedolą
Poranna nieci się zorza,
Na pieśń Demokracji pełną,
Spływa promienność jej boża.

W mej pieśni, bogatej czy biednej
Przyznają bez dywagacji
Żyje, tak rzadka na wargach,
Najdroższa ma Demokracja.

* * *

Milczenie.

* * *

szymborska
Szymborska po odmrożeniu
Na szczęście nie chodziło o odmrożenie nóg. Sprawa jest prosta. Świat idzie do przodu. Dzieła mistrzów ulegają reinterpretacji. Na deskach teatrów padają kolejne bastiony. Dziady, Halki, stają się “utworami przyszłości”. Tej lepszej. Odmrażają się lute. Jeśli patrzeć konsekwentnie, wielką odwilż będą musiały przejść, lub regularnie przechodzić przez przepoczwarzenie się, kolejne utwory literackie.
[…]
Read More
inneplanety.pl
0
0
Tags: Kanon Lektur
0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Login
Powiadom o
guest
Gdybyś chciał otrzymywać powiadomienia o odpowiedziach
guest
Gdybyś chciał otrzymywać powiadomienia o odpowiedziach
1 Komentarz
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
trackback
Inne Planety Magazyn - Nr 24 - Kurt Vonnegut I Jego Pieprzone Planety - Inne Planety
1 miesiąc temu

[…] to nowoczesny serial?Dział młodzieżowyTumbo – ostatnia brutalna książka CentkiewiczówWierszeKasprowicz nowocześniePrzeżyjmy to jeszcze razPrzejdź do listy tekstówPamięci […]

0
Odpowiedz

Arrakis Bareja Conrad Cybulski Diuna Dukaj Francja Godard Gołas Huberath Kanon Lektur Kloss lektury Lem Linda Lynch Masterton Mickiewicz Niemcy Nowak Orbitowski Parowski pawlik Pilipiuk Polska Protasiuk Robert Gamble Romantyzm Rosja Seriale SF Simmons Strugaccy Stuhr Szyda Tolkien Twardoch Twin Peaks Tym Ukraina Vonnegut Wiara Wojna Ziemkiewicz Żuławski

Nasz kanał Youtube

Copyright inne Planety 2023 | Theme by ThemeinProgress | Proudly powered by WordPress

Uwaga !!! Używamy humoru i ciasteczek.OKPolityka humoru i ciasteczek.
wpDiscuz