Skip to content
  • Magazyn
    • Wstępniaki
    • Numery
    • Stare Numery
    • inne Numery
  • Nasz kanał YouTube
    • Kanał YouTube
    • Kanał SoundCloud
  • O nas
    • O nas
    • Kontakt
  • Działy
    • Pamięci poległym
    • Miejsce na Ziemi
    • Proza
    • Reportaż
    • Muzyka
    • Książkowe Nowinki
    • Film
    • Zin Power
    • Nauka
  • Tematy
    • Ukraina
    • Lem
    • Bareja
    • Dukaj
    • Conrad
    • Mickiewicz
  • Autorzy
    • Ochudzki Ryszard
    • Forlong Gruby
    • Trzydzieste Plenum
    • Little Dark Cloud
    • Manitou

Arrakis Bareja Conrad Cybulski Diuna Dukaj Francja Godard Gołas Huberath Kanon Lektur Kloss lektury Lem Linda Lynch Masterton Mickiewicz Niemcy Nowak Orbitowski Parowski pawlik Pilipiuk Polska Protasiuk Robert Gamble Romantyzm Rosja Seriale SF Simmons Strugaccy Stuhr Szyda Tolkien Twardoch Twin Peaks Tym Ukraina Vonnegut Wiara Wojna Ziemkiewicz Żuławski

  • Audiobook
  • Dział Młodzieżowy
  • Fantastyka
  • Fantastyka i życie
  • Film
  • Komiks
  • Książki
  • Książkowe Nowinki
  • Magazyn
  • Miejsce na Ziemi
  • Muzyka
  • Nauka
  • Niefantastyka
  • Pamięci poległym
  • Piernikiem i Wiatrakiem
  • Poezja
  • Proza
  • Reportaż
  • Rozmówki kontrolowane
  • Uncategorized
  • Wywiad
  • Zin Power

Najbardziej lubiane posty

  • inne Planety magazyn - nr 21 - Dukaj i Lute
  • Broni się jeszcze z wież...
  • Clannad w Warszawie
  • Dukaj Top 5
  • Jęk
  • Nerwowe szukanie Wielkiej Sprawy. Fantastyka religijna po przejściach
  • Siedem wojen Dukaja
  • Szymborska po odmrożeniu
  • Ukraina Fantastyczna cz. 1 - Opowieści o Ludziach
  • Żegnaj Windom Earle

Statystyki

  • 18
  • 158
  • 17
  • 8 926
  • 63 550
  • 7 458
  • 167
  • 16
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
inne Planety
  • Magazyn
    • Wstępniaki
    • Numery
    • Stare Numery
    • inne Numery
  • Nasz kanał YouTube
    • Kanał YouTube
    • Kanał SoundCloud
  • O nas
    • O nas
    • Kontakt
  • Działy
    • Pamięci poległym
    • Miejsce na Ziemi
    • Proza
    • Reportaż
    • Muzyka
    • Książkowe Nowinki
    • Film
    • Zin Power
    • Nauka
  • Tematy
    • Ukraina
    • Lem
    • Bareja
    • Dukaj
    • Conrad
    • Mickiewicz
  • Autorzy
    • Ochudzki Ryszard
    • Forlong Gruby
    • Trzydzieste Plenum
    • Little Dark Cloud
    • Manitou
Pawlikowski
Książkowe Nowinki
Książki
Niefantastyka

Wódka, karty i dziwki – Michał K. Pawlikowski

Atari 65XE - 2 stycznia, 1997

Dzisiaj kolejny zapomniany (w wyniku celowego przemilczania) pisarz Wschodu. A szkoda bo lektura przyjemna, ciekawa, dająca do myślenia i nie pozostawiająca poczucia straconego czasu.

Michał K. Pawlikowski

Dzieciństwo i młodość Tadeusza Irteńskiego

Świetna książka opisująca dorastanie na przełomie XIX i XX wieku tytułowego bohatera, mieszkającego w Mińsku… na Białorusi.

Taki Żeromski dla dorosłych, bo bohater tej autobiograficznej powieści, nie tylko wkuwa wiedzę w gimnazjum, ale chodzi na wódkę, karty i dziwki – co jakoś nie było niczym zdrożnym w tamtym czasie jeśli chodzi o szesnastolatków. I nie mówimy tu o patologii ale o chłopcach z dobrych domów.

Do tego cholernie barwne opisanie Mińska i okolic tamtych czasów. Galeria kresowych indywidualności. Ta książka dopiero uświadomiła mi skalę polonizacji tych terenów. Tam po zaściankach siedziała szlachta jeszcze od czasów I RP, ok 10% ludności tamtych terenów to byli Polacy. I rozumiem w końcu tragedię tych terenów po traktacie ryskim i przejęciu przez ZSRR, bo po 1921 wszystko to zostało zmiecione z powierzchni ziemi, zatonęło jak Atlantyda. Więc to swoistego rodzaju wycieczka po zatopionej krainie.

Co ciekawe, autor pokazuje Mińszczyznę jako przykład udanej asymilacji. W morzu białoruskiej ludności Polacy nikogo nie polonizowali – raczej wspierali tożsamość białoruską, wobec rusyfikacji (np. sadzenie brzóz było tego elementem) – finansując szkolnictwo i kulturę białoruską.

Białorusini bez przymusu za to uczyli się polskiego, jako języka, którym posługują się wyższe sfery. W tle jeszcze funkcjonowała silna mniejszość żydowska. Generalnie o tej asymilacji można powiedzieć, że żadnych pogromów później nie było. Także wobec tego, co później wydarzyło się na Wołyniu.

Autor wyraźnie wskazuje winnego pogromów – chory nacjonalizm, w jakimkolwiek wydaniu. W wydaniu endeckim spowodowało wyzbycie się tych ziem w traktacie ryskim (mimo, że Mińsk był zajęty przez wojska polskie), w imię etniczności granic.

No cóż, słaby mieli PR, i to jest nauczką na przyszłość – wobec ideologii nie liczą się fakty!


* * *

Michał K. Pawlikowski

Wojna i sezon

Skusiłem się i przeczytałem ciąg dalszy opowieści o losach alter ego autora – Tadeusza Irteńskiego. Powieść zaczyna się od momentu wybuchu I wojny światowej w rodzinnej Mińszczyźnie bohatera, a kończy pod koniec II wojny, na londyńskiej emigracji. Czyli mamy okres 30 lat dziejów i jednego człowieka i narodu.

Osobiście mniej mi podeszło jak część pierwsza. Zapiski są trochę chaotycznie, główny bohater znika w morzu anegdot i wspominek o tym co się piło, się jadło i się urzędowało oraz polowało. Oczywiście wszystko podane z wielkim urokiem, kopalnia anegdot.

Na przykład ta o płaszczu Piłsudskiego, który wizytując pod koniec swojego życia urząd wojewódzki w Wilnie, gdzie pracował nasz bohater, zostawił w jednym pokoju swój siwy płaszcz. Przyniesiono mu ten płaszcz, ale po drodze dało się wyczuć, że strasznie ciężki. Okazało się, że Piłsudski miał w kieszeniach dwa nabite parabellum.

Dużo też ta książka dała mi do myślenia w temacie dlaczego II RP upadła.

Dla bohatera i autora grzechem założycielskim II RP był traktat ryski, który sprawił, ze zostawiono na śmierć tysiące (miliony?) rodaków z terenu dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Zabito tym w Polsce ducha przygody, który pchał Polaków do szalonych, ale nie samobójczych czynów, jak np. wyprawa kijowska.

Ducha zabito, wprowadzając bierność i apatię późniejszych rządów (dusz) endeków i sanacji. Do tego złe stosunki z sąsiadami – Litwą, Czechami, Niemcami, nie mówiąc o Sowietach – sprawiły, że miasta takie jak Wilno popadły w stagnację. Stały gospodarczo, za to rozwijały się naukowo i duchowo.

Trochę na temat nacjonalizmu i antysemityzmu. „Mistyczny” polski antysemityzm czyli Polak kocha swojego Żyda – sąsiada, ale Żydów jako takich nie toleruje. W przeciwieństwie do Rosjanina, który z Żydem się nie brata, co jakiś czas robi pogromy, ale samą nację toleruje, więc dlatego Polacy mają opinię antysemitów a narody wprawione w pogromy nie.

Dużo dało mi przedwojenne babranie się w okultyzm – duchy, wróżki itp. Co ciekawe, po klęsce wrześniowej ludzie walili drzwiami i oknami do wróżek i wywoływaczy duchów, niewielu szło do kościoła. Trochę mi to tłumaczy straszne wizje zaprzaństwa Polski widziane przez św. Faustynę Kowalską.

Generalnie cały ten cykl dał mi dużo jeśli chodzi o „kresy” wschodnie i ich mistykę. Z jednej strony wiele odkłamał, z drugiej pozwala na zrozumienie tego żalu, jaki czuło tamto pokolenie za utraconymi ojczyznami. Polecam, lektura bardzo warta uwagi, a sam autor niesłusznie w Polsce zapomniany.

Redaktor Ochudzki Ryszard

Zapisz się, jeżeli chcesz dostawać informacje o nowych wpisach.

Zaproszenie od redakcji.
Jeżeli chcesz wyrazić polemikę.
Lub jeżeli w ogóle podoba Ci się nasze medium i chciałbyś przez nasz kanał coś wyrazić. Zapraszamy. Pisz do nas. Może się uda.
Nie musimy się zgadzać.
Albo inaczej – musimy się zgadzać co do jednego: pluralizm jest OK i każdy ma prawo do swoich poglądów.


Formularz kontaktowy

0
0
0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Login
Powiadom o
guest
Gdybyś chciał otrzymywać powiadomienia o odpowiedziach
guest
Gdybyś chciał otrzymywać powiadomienia o odpowiedziach
1 Komentarz
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
trackback
Inne Planety Magazyn - Nr 22 - Inne Planety 2.2
11 miesięcy temu

[…] ISSO książkach Książkowa trasa WZ odc. 1Nie za burżujów idziemy – Florian CzarnyszewiczWódka, karty i dziwki – Michał K. PawlikowskiZiele na kraterze – jak wychowywać panienki?O filmachKino metaMłode inne PlanetyUkraina […]

0
Odpowiedz

Arrakis Bareja Conrad Cybulski Diuna Dukaj Francja Godard Gołas Huberath Kanon Lektur Kloss lektury Lem Linda Lynch Masterton Mickiewicz Niemcy Nowak Orbitowski Parowski pawlik Pilipiuk Polska Protasiuk Robert Gamble Romantyzm Rosja Seriale SF Simmons Strugaccy Stuhr Szyda Tolkien Twardoch Twin Peaks Tym Ukraina Vonnegut Wiara Wojna Ziemkiewicz Żuławski

Nasz kanał Youtube

Copyright inne Planety 2023 | Theme by ThemeinProgress | Proudly powered by WordPress

Uwaga !!! Używamy humoru i ciasteczek.OKPolityka humoru i ciasteczek.
wpDiscuz