Zmruż oczy zagłado świata – W nich cała nadzieja
Wit Salamończyk - 10 października, 1998Rok 2023 będzie jak mniemam kiedyś pamiętali jako rok przełomowy.
Będziemy mieli pierwsze polskie filmowe postapo.
Tak naprawdę to nie pierwsze i nie ostatnie (o czym może za chwilę) – ale będziemy mieli kino gatunkowe.
Fakty: Polski reżyser – Piotr Biedroń wyreżyserował film „W nich cała nadzieja”. za 1 milion złotych (ten budżet był to wymóg funduszu finansującego że nie może być drożej) i wygląda on jak autentyczne postapo.
Czy fotosy wyglądają fajnie? – TAK.
Bo też na scenografię ponoć poszła większość budżetu.
Czy trailer daje nadzieję? – NIE.
Zanosi się na nieudolny scenariusz i nieudolne sceny ciągnięte przez jedną aktorkę i głos robota.
Ale poczekajmy na sam film.
Ważne że jest sygnał – że „materialnie się da”.
Pozostanie pytanie czy warto?
* * *
Jakiś czas temu mieliśmy debiut gatunkowego slaszera o równie głupim co opisywany tu film tytule „I w lesie dziś nie zaśnie nikt”. Film był w stylu „nie ma wstydu”. Ale czy zrobił furrorę? Przeszkodziła mu pandemia. Ale czy zaspokoił jakiś wyimaginowany głód na slaszery w kraju, w którym co tydzień kina wprowadzają na ekrany jakiś kolejny „dobrze zrobiony” horror? Czy wywołał lawinę następców? Śmiem wątpić, ale może coś przeoczyłem.
Podobnie z tym filmem. Jest autentyczna radość, że próbujemy przełamać bariery imposybilizmu w polskim kinie. To już coś. Poszukiwanie.
Ale z drugiej strony czy przypadkiem nie wyjdzie kalka? A na kalkach to nasze kino nigdy daleko nie zajechało. Owszem można się inspirować, można być częścią szerokiego trendu, można podejmować dyskusję. Ale robić „Kościuszkę, serferów, czy niepłaczących chłopaków w stylu Tarantino”, „polskiego Mad Maxa”, „polskiego Indianę Jonesa”, „polskiego Marlowa”, „polskie komedie romantyczne”, „polskie filmy o mikołajach”, „polskiego Guya Ritchie”? To wygląda na autostradę do artystycznego piekła.
Ale czy przypadkiem nie wyjdzie infantylne, szkolne, młodzieżowe jojczenie o katastrofie klimatycznej i sztucznej inteligencji? Czy bohaterka nie będzie zmuszona przegadać wszystkiego żeby „widz zrozumioł”? Trajler to zapowiada – kinową grafomanię. Ale obyśmy byli oszukani przez trailer.
No i czy to faktycznie będzie pierwsze polskie postapo. W pewnym ścisłym sensie tak. Jeszcze raz brawa za artystyczne poszukiwanie. Czasem filmy nie do końca udane wytyczają nowe drogi.
Ale fotosy przypominają scenografię znaną z filmu „Zmruż oczy” – Jakimowskiego. A my tu w tym periodyku i w tym konkretnym numerze – jak zauważyłem redaktorzy bardzo pojemnie pojmują postapokaliptyczną konwencję. A więc Zmruż oczy – to film opisujący życie ludzi na zgliszczach cywilizacji. Do tego napisany z wyczuciem, smakiem, porywającym tempem, dialogami pamiętanymi po grobową deskę.
A filmy takie jak choćby Piotra Szulkina „O-bi, O-ba – koniec cywilizacji”? To naprawdę dobrze zrobiony film (podobnie wykorzystujący scenerie elektrowni). Nakręcony na dobrym sprzęcie kinowym, z większym budżetem niż eksperymentalna „Wojna światów”.
A Smarzowski? Czy jego „Róża”, albo „Dom Zły” – to nie są filmy opisujące ludzi próbujących bezskutecznie przeciwstawić się nieuchronnemu upadkowi człowieczeństwa w świecie zdruzgotanym przez kataklizmy? W Róży cywilizacja jest odbudowywana. Zbierane są ziemniaki. Ludzie walczą o fizyczne przetrwanie. W Domie Złym pomimo lekkich przebłysków nadziei, społeczeństwo wydaje się być oddane całkowitej degeneracji.
Żuławski i Trzecia część nocy? Środkowa część Potopu? „Postwojenne” etiudy Kutza? „Kanał” albo „Krajobraz po bitwie Wajdy”? Takie rzeczy przychodzą do głowy.
Film ten wchodzi w rzeczywistość polskiego kina. W starą tradycję, która już niejedno pokazała i w nową wrażliwość młodego widza, który patrzy pewnie jakoś inaczej, na wszystko patrzy z punktu widzenia Netflixa i nie rozróżnia kulturowych różnic poszczególnych stron świata.
Idźmy w listopadzie do kin.
I najlepiej potem pokłóćmy się.
Wit Salamończyk
* * *
Bądź z nami! Podłącz się do naszego nadajnika!
AI Bareja Conrad Cybulski Diuna Dukaj Fantastyka religijna Gwiezdne Wojny Historia Horror Houellebecq Huberath Jęczmyk Kloss Kobiety Korzyński lektury Lem Linda Lynch Masterton Mickiewicz Niemcy Nowak Orbitowski Parowski political fiction Postapo Romantyzm Rosja Sapkowski Seriale Sienkiewicz Stuhr Szyda Słowacki Tolkien Twin Peaks Tym Ukraina Vonnegut Wiedźmin Wojna Ziemkiewicz Żuławski
[…] ChatGPT-(1000)Ian Watson – Orgazmomat – Świat po zagładzie patriarchatuDział filmowyZmruż oczy zagłado świata – w nich cała nadziejaAsteroid City – ozdóbki science fictionFantastyczny Matt Parey – wizyta w […]