Film
Harry Angel po latach – warto, póki jest czas
Ryszard Ochudzki - 24 lutego, 2024Harry Angel w TVP Kultura. Pora emisji (20.00) dość wczesna, no ale prąd zmian w TVP widać, teraz gołe cycki i brutalne morderstwa można obejrzeć już przed 22.00, purytaństwo i hipokryzja się skończyła.
Sam film znany, przynajmniej naszemu pokoleniu. Chciałem obejrzeć po latach, czy się zestarzał, zwiotczał, stał się w jakiś sposób śmiesznawy, jak co poniektóre filmy z lat 80., zwłaszcza w obszarze efektów z gatunku horrorowatych.
I odpowiedź brzmi: raczej nie.
Może tylko „diabelskie oczy” rażą SFX z tamtych lat. Na szczęście film zbudowany jest na innych efektach, które do dziś ryją beret. Popisowa rola upadłego później Mickey’a Rourke nadal trzyma formę. Mickey buja się po planie, ze swoją chłopięcą bezradnością i jednoczesnym okrucieństwem.
Bardzo dobrze wpisuje się w nasze czasy – pięknych, młodych, wymuskanych z dużych miast, którzy w nic nie wierzą, a dopada ich eschatologiczne zło, wypracowane w istocie ich własnymi rękami.
Docenić należy Roberta De Niro, który większość filmu siedzi i gra właściwie tylko twarzą, obserwując te zmagania ludzkich robaczków (choć ta dostojna pozycja siedząca zdaje się nieprzypadkowa, gdyż widzimy ją często na motywach ciuszków choćby kindersatanistów). I to jak gra! Oczywiście nie można pominąć innych, role drugoplanowe uzupełniają całość, niesamowite klimaty nowojorskie i nowoorleańskie, okraszone muzyką jazzową i bluesową, którą tak potem sugestywnie wykorzystywał Lynch w swoich potępieńczych ekspresjach.
Dziś tylko zaskakuje zgoda na brutalność wobec zwierząt (bo co tam wobec ludzi, standard. Twórcy nie mogli napisać, że żadne zwierzę nie ucierpiało na planie tego filmu, oj nie.)
* * *
Sam film i późniejsza otoczka wokół niego (gwałt na planie, niezbyt ciekawe losy aktorów, i w sumie reżysera), daje wrażenie, że stało się coś podobnego jak z „Dzieckiem Rosemary” czy innych dziełach w tematyce. Coś, a właściwie ktoś został dotknięty, jakoś obnażony, i w jakiś sposób zemścił się za to działanie. Tematyka śliska dla każdego artysty i raczej nie kończy się dobrze dla twórcy, po wydaniu genialnego dzieła (Bułhakow, Polański, Huberath…).
Narzekają co bardziej zaangażowani kaznodzieje, że w ostatnich dekadach globalny kryzys wiary wiąże się z brakiem wiary, że piekło jest puste (albo, że w ogóle jest, czyli go nie ma) – na czele z obecnym Papieżem.
A jak pisał rosyjski filozof Nikołaj Bierdiajew – brak piekła świadczyłby o tym, że nie ma wolności, skoro jest tylko konieczność zbawienia, swoisty gwałt na wolności. „Harry Angel” niewątpliwie przywraca, przypomina, przynajmniej co poniektórym, którzy tak jak główny bohater, nie lubią towarzystwa kur czy innych ptaków – atawistyczne lęki, że może jednak jest to miejsce, które jest, w którym można wylądować, zjeżdżając w dół czy to stylizowaną windą, czy w innym sposób.
Warto więc sobie odświeżyć to staroświeckie spojrzenie na rzeczywistość, póki jeszcze jest czas. Czas na to, by mieć w zanadrzu – w przeciwieństwie do nieszczęsnego Harrego Angela i jego znajomych – jakąś szansę na odwrócenie takiego losu.
Zastanawiające jest bowiem w tym wszystkim zwłaszcza te kilkanaście lat życia Harrego pod duszową przykrywką, gdzie nawet zły dał się ograć (w końcu to byt górujący nad człowiekiem ale nie wszechwiedzący). Zdaje się, że Harry prowadził normalne życie, nie grzesząc za bardzo, zwłaszcza w sposób jaki nastąpił później, jaki obserwujemy na ekranie. Może wcześniej sporo dobrego zrobił. Jednak dawne czyny nie dały mu spokoju i odkupienia, nie udało mu się, po pelegiańsku, odkupić win własnymi rękami (choć dobry prawnik łatwo by wykazał, że wszystko co Harry zrobił, odbyło w stanie pełnej niepoczytalności sprawcy, więc bez winy).
Na takie czyny i co ważniejsze – usprawiedliwienie ich, potrzeba jednak najlepszego Prawnika, większego Odkupiciela i kogoś nadludzko Miłosiernego.
Takie 3 w 1… hmmm, skąd my to znamy?
Ryszard Ochudzki
* * *
Nasze pokolenie przeprasza za film o Kalinie Jędrusik
Fascynująca postać, czasy Gomułki, środowisko Kabaretu Starszych Panów, literatów ze SPATiFu, małej dusznej stabilizacji, niesamowitej jazzowej muzyki i barwnych anegdotycznych postaci, z którymi choćby krótki dialog krzesałby iskry na ekranie.
Przepis na super film.
Czy mogło coś pójść nie tak?
Otóż mogło.
Przepis na super film.
Czy mogło coś pójść nie tak?
Otóż mogło.
Subskrybuj
Login
0 komentarzy
Najstarsze
